Luk je dobar izvor: dijetalnih vlakana, vitamina C – važnog za imunitet i lijepu kožu, vitamina B6 – važnog za stvaranje crvenih krvnih zrnaca, folne kiseline – esencijalne za stvaranje ćelija, kalijuma – blagotvornog za pritisak i zdravlje srca, mangana – za zdravlje tkiva i kostiju.
Ljekovito djelovanje luka
Većina ljekovitih svojstava luka pripisuje se njegovima antioksidansima i sumpornim jedinjenjima. Mnoga ljekovita jedinjenja iz luka djeluju u sinergiji, te pomažu da se uravnoteži zdravlje organizma. Među ljekovitim svojstvima luka ubrajaju se njegove sljedeće odlike: sprječava upalne procese, štiti zdravlje srca i krvnih sudova, smanjuje rizik od degenerativnih bolesti, poboljšava probavu, smanjuje širenje virusa, čisti krv od toksina, čuva od dijabetesa, poboljšava raspoloženje, djeluje antibakterijski i antigljivično, poboljšava apsorpciju nutrijenata iz hrane, štiti od raka.
5 najvažnijih ljekovitih svojstava luka
1. Čuva zdravlje krvnih sudova
Luk je odlično sredstvo za zaštitu od krvnih ugrušaka jer obiluje jedinjenjima koja deluju antikoagulativno. Koronarnim bolesnicima preporučuje se svakodnevno konzumiranje luka jer njegovi sastojci sprječavaju gomilanje trombocita i ubrzavaju proces razgradnje ugrušaka. Takođe, konzumiranje luka uz masnu hranu pomaže blokiranju štetnih učinaka masti među kojima je i stvaranje krvnih ugrušaka.
Sirovi luk predstavlja najbolji lijek za podizanje dobrog HDL holesterola, te je preporučljiv srčanim bolesnicima. Dovoljno je pojesti pola sirovog luka dnevno, jer termički obrađen ne djeluje na holesterol. U istraživanjima se HDL holesterol u prosjeku povisio za 30 odsto, a terapija je bila uspješna kod 70 odsto ispitanika. Sumporna jedinjenja iz luka takođe pomažu smanjivanju visokih triglicerida i opuštanju krvnih sudova. Luk smanjuje rizik od visokog krvnog pritiska, bolesti koronarnih arterija, perifernih vaskularnih bolesti i infarkta.
2. Reguliše šećer i štiti od dijabetesa
Medicina od davnina priznaje djelovanje luka u regulaciji šećera, čak i u manjim količinama kada se upotrebljava kao dodatak jelima. Studije su potvrdile da se česta konzumacija luka može povezati s nižim nivoima glukoze u krvi, nezavisno od toga da li je luk kuhan ili sirov. Aktivno djelovanje pripisuje se jedinjenjima alil-propil-disulfidu i alicinu koji stimulišu izlučivanje insulina. Luk sadrži mangan i hrom – dva elementa koja su neophodna za pravilno lučenje i djelovanje insulina.
3. Značajna je pomoć kod raka
Više od 30 antikancerogenih jedinjenja otkriveno je u luku, poput sulfida, kvercetina i aojena. Smatra se da smanjuju rast tumora i štite od slobodnih radikala. Posebno se preporučuje kod raka jednjaka, želuca, crijeva i prostate jer se u studijama pokazalo da česta konzumacija luka povezana sa smanjenom stopom ovih tipova raka.
4. Osigurava miran san i dobro raspoloženje
Folna kiselina koju nalazimo u luku može pomoći kod depresije jer prevenira stvaranje homocisteina u telu koji može spriječiti opskrbljivanje mozga nutrijentima. Višak homocisteina ometa proizvodnju serotonina, dopamina i norepinefrina koji osim dobrog raspoloženja, regulišu san i apetit.
5. Jača kosti, kosu i nokte
Osteoporoza je česta kod žena u postmenopauzi, a zdrava dijeta to može spriječiti. Opsežna studija na ženama iznad 50-te godine ustanovila je da je redovna upotreba luka povezana s većom gustinom kostiju. Takođe, istraživanja su pokazala da je kod žena nakon menopauze, koje su svakodnevno jele luk, smanjen rizik od loma kuka. Visoka koncentracija sumpora može donijeti korist i vezivnom tkivu jer je sumpor neophodan za formiranje ovog tkiva.
Redovna primjena soka od luka na vlasištu ubrzaće rast kose, a svakodnevno trljanje noktiju ojačaće slabe i lomljive nokte. Ekstrakt luka izuzetno je efikasan u smanjivanju ožiljaka, tako da se i nakon operacija za smanjivanje hipertrofičnih i keloidnih ožiljaka preporučuju kreme na bazi njegovog ekstrakta.