ZVECKAJU MAČEVI: Evropa se opasno naoružava, a evo ko predvodi

Njemačka pretekla Veliku Britaniju i postala najveći evropski vojni potrošač

Njemačka je u 2024. godini po prvi put od kraja Hladnog rata postala vodeći evropski potrošač na odbranu, prestigavši Veliku Britaniju. Prema najnovijem izvještaju Međunarodnog instituta za istraživanje mira u Stockholmu (SIPRI), Njemačka je za vojni sektor izdvojila rekordnih 77,8 milijardi eura, što je smjestilo ovu zemlju na četvrto mjesto globalne liste, iza Sjedinjenih Američkih Država, Kine i Rusije.

Velika Britanija, koja je do sada držala primat u Evropi, prošle godine je za odbranu potrošila 71,9 milijardi eura. Ukrajina i Francuska dijele treće mjesto među evropskim državama, s po 56,9 milijardi eura.

Gotovo sve evropske zemlje – izuzev neutralne Malte – povećale su svoja izdvajanja za odbranu, pri čemu su ukupna ulaganja premašila nivoe iz doba Hladnog rata. Posebno su se istakle Rumunija (povećanje za 43 posto), Holandija (35 posto), Švedska (34 posto) i Češka (32 posto). Poljska je ostvarila rast budžeta od 31 posto u odnosu na prethodnu godinu, dostigavši ukupnu vojnu potrošnju od 33,4 milijarde eura, čime dodatno jača svoj status ključne članice NATO-a na njegovom istočnom krilu.

Istraživači SIPRI-ja upozoravaju da je Evropa ušla u fazu trajnog rasta vojnih troškova. “Najnovije politike ukazuju na to da će visoka izdvajanja za odbranu ostati standard u doglednoj budućnosti”, izjavio je istraživač Lorenzo Scarazzato.

I pored značajnog povećanja budžeta, mnoge evropske zemlje i dalje ne ispunjavaju cilj NATO-a o izdvajanjima za odbranu od dva posto bruto domaćeg proizvoda. Pod pritiskom, naročito iz Sjedinjenih Američkih Država gdje Donald Trump zagovara povećanje tog cilja na čak pet posto, očekuje se da će lideri EU tokom samita u Hagu u junu pokušati postići dogovor o kompromisnom cilju od tri do 3,5 posto BDP-a.

Oružane snage BiH iz Rajlovca u Banjaluku prebacile dio američkih helikoptera